We zouden de indruk kunnen hebben dat groepen mensen elkaar niet meer verstaan in Nederland. We praten minder met mensen buiten onze eigen kring, maar ontmoeten elkaar nog wel in de openbare ruimte. Alleen zitten we dan vaak ín onze telefoons. We maken nauwelijks nog oogcontact en schuiven langs elkaar heen. Een praatje zit er meestal niet in. 

We zien wel boze en verontruste mensen in de media en hebben daarbij moeite om door emoties heen luisteren. We zien boosheid en stoppen met luisteren. We zien onredelijkheid en merken niet meer op welke frustratie daarachter schuilgaat. We zien vingerwijzingen naar minderheidsgroepen en voelen niet meer de onderliggende zorg om verlies. 

Het vermogen om door emoties heen te luisteren is wezenlijk voor contact, maar neemt af doordat we steeds minder ervaring hebben met een praatje maken met andersgezinden. Daardoor ontwikkelen we vooroordelen en gaan we denken dat we in een gepolariseerde maatschappij leven. 

Áls we elkaar zouden spreken, zouden we ontdekken dat we uiteindelijk allemaal dezelfde behoeften hebben in het leven: een prettige woonomgeving, vriendelijke contacten, een betaalbare woning, goede gezondheidzorg en onderwijs en een redelijk inkomen. Of je nu rechts of links of midden stemt, uiteindelijk gaat het iedereen om deze dingen en dat zou je haast vergeten. 

Wat we kunnen doen is vriendelijkheid inzetten en trainen, zodat we vaker een inkijkje krijgen en geven in andere levens. Daarom een paar dingen die we kunnen doen:

  • Vriendelijkheid op straat en in het openbaar vervoer: maak even oogcontact, glimlach naar iemand die je tegemoetkomt, knik naar iemand tegenover je. Dit soort gebaren zijn vertrouwenwekkend. Het helpt om je op je gemak te voelen omdat je medemenselijkheid ervaart. Bovendien is het plezierig om te ontvangen (en te geven!).
  • Als je vriendelijkheid wordt ontvangen, maak dan een praatje. Niets ingewikkelds, gewoon iets zeggen over wat je ziet: het weer, de lengte van de rij, de drukte in de bus. Houd het eenvoudig. Het enige wat nodig is, is een paar seconden van je tijd en je niet van de wijs laat brengen door het mogelijke ongemak van de ander. Het is wennen om van je scherm, haast of schroom los te komen. 
  • Next level is om elkaar een vraag te stellen naar de eerdergenoemde behoeften. Het enige wat belangrijk is, is dat je echt benieuwd bent naar het antwoord. Vraag iemand bijvoorbeeld: “Hoe is het om in deze buurt te wonen?” 
    Denk nog even aan B&B Vol Liefde en herinner je het belang van elkaar vragen stellen om contact überhaupt een kans te geven. Laat je verrassen, luister en vertel eventueel ook wat over jezelf (maar niet te snel). 

Als we vriendelijk zijn in de openbare ruimte, draagt dat bij aan vertrouwen. Even aandacht voor elkaar in plaats van langs elkaar heen leven. Het helpt je te zien wat er in andere levens speelt. Zowel de zorgen en frustraties als de mooie dingen in het leven. Daarmee bouw je aan sociaal weefsel. Bovendien hebben vriendelijkheid en aandacht een kalmerend effect in plaats van polariserend. 
Meer vriendelijkheid, hoe prettig zou dat zijn! 

Geplaatst in Trouw op 20 januari 2025

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.